Deze week publicatie nummer zoveel uit de reeks burn out en werk. We weten dat stress en stressgerelateerde klachten goed zijn voor 70% van het arbeidsverzuim, zo niet meer. We weten ook dat ieder dag verzuim zo rond de € 300,- kost. Daarbij zal het percentage mensen met stressklachten nog substantieel hoger liggen bij diegenen die geen werk hebben, terwijl ze dat wel zouden willen. De kosten van de gezondheidszorg lagen in 2016 rond de € 96.000.000.000,- Dat iedere Nederlander ruim € 300,- direct of indirect per maand meebetaald aan stress, is overigens al iets om stress van te krijgen.
En dat zijn nog maar de zorgkosten, de kosten van het verzuim zijn hier nog niet bijgeteld. De belangrijkste kosten zijn echter niet in € uit te drukken. Stress, als containerbegrip voor het hele scala aan destructieve emoties zoals frustratie, ergernis, zelfschaamte enzovoort gaat vooral ten koste van levensvreugde. Zowel voor degene die stress heeft als voor zijn of haar omgeving. Toch lijkt het of stress vooral een onderwerp is voor onderzoekers, therapeuten, medici en adviseurs. Last hebben van stress, lijkt nog behoorlijk in de taboesfeer te liggen. Terwijl mensen die geen last hebben van stress toch echt leukere gezinsleden, partners, werknemers en clubgenoten zijn…
“Mijn manager is wel de laatste die ik zou vertellen dat ik last heb van stress of onzekerheid”. Angst om als incompetent of inferieur te worden gezien, promotie mis te lopen of boven aan de lijst te komen van mensen die eruit gaan bij reorganisatie, zal hier een belangrijke rol spelen. Iemand heeft al last van stress, ongeacht wat als oorzaak wordt aangewezen, maar krijgt nog meer stress uit angst dat zijn of haar manager het zal ontdekken… Lijkt me niet handig. Toch is dit de stellige overtuiging van menig werknemer.
Stress zal eerst uit de taboesfeer moeten worden gehaald. Wellicht heeft het te maken met een lacune in onze Westerse opvoeding dat ‘overspannenheid’ een aandoening is, een gebrek of een zwakte. We hebben wel leren fietsen en zwemmen, maar we hebben niet geleerd hoe we constructief met emoties moeten omgaan. Teleurstelling, zelfschaamte, onzekerheid, frustratie, ergernis, woede, angst, jaloezie enzovoort waren sensaties en stemmingen waarvan we vooral niet moesten laten merken dat we die hadden. En als je daar wel publiekelijk last van had, was het tijd voor een bezoek aan een psychiater. Het zat dan tussen je oren, je was ziek. Niet alleen dat je ziek was, het was ook nog beschamend om zo’n aandoening te hebben. Het imago van stressklachten ligt dan aardig in de richting van een genitale aandoening. Daar loop je niet mee te koop.
Een van de gevolgen is dat mensen met stressklachten pas werkelijk hulp zoeken als het tot een burn out of erger heeft geleid. Een ander gevolg is dat de huisarts als eerste geconsulteerd wordt. Met als gevolg dat veel stressklachten gemedicaliseerd worden, terwijl we weten dat het effect van stemmingsveranderende medicijnen op z’n minst gezegd ernstig betwijfeld mag worden.
De realiteit is dat constructief omgaan met emoties een vaardigheid is. Een vaardigheid die vrijwel iedereen kan aanleren en die zelfs beduidend eenvoudiger aan te leren is dan menigeen nu nog zal denken. Mensen met een hoge emotionele intelligentie, hebben deze eigenschap van nature. Ze zijn levensgelukkiger, behalen gemakkelijker die resultaten die voor hen belangrijk zijn, hebben onderhoudende vrienden en goede relaties. Het zijn de mensen waar we bijna jaloers op zouden kunnen worden.
Het is dan wel belangrijk om het onderwerp ‘stress’ anders te gaan belichten. Stress hoort er niet gewoon bij. Stress is alleen functioneel als die energie ook daadwerkelijk functioneel gebruikt kan worden, zoals het opladen voor een belangrijke prestatie of een levensreddende actie. In alle andere gevallen is het destructief. En dan heb ik het nog niet over de mensen die er zelfs trots op zijn dat ze zoveel stress hebben op het werk…
Voor een training ‘verhoog je EQ (en reken af met destructieve emoties), ben je van harte welkom.
